Khi nghe tin khánh kiệt hôm 14/9, nhiều người đã viết thư cảm ơn, chúc mừng Chuck Feeney đã hoàn thành được ước nguyện; với họ, Chuck Feeney đã thành tượng đài nơi tỉnh thức.

Hôm 14/9/2020 (giờ Mỹ), tỷ phú Charles Chuck Feeney đã chính thức đóng cửa Quỹ Atlantic Philanthropies, vì đã phân phát hết 8 tỷ USD cho mục đích từ thiện. Điều đặc biệt là Chuck Feeney đã làm khá âm thầm kể từ 1984 đến nay, về sau này mới bị phát giác, nên tạp chí Forbes gọi ông là “James Bond từ thiện”.

Chuck Feeney nhiều lần âm thầm đến Việt Nam, nơi ông tài trợ gần 400 triệu USD cho gần 300 dự án tại hơn 100 cơ sở địa phương, ưu tiên y tế cộng đồng, từ 1997 đến 2015.

Hình ảnh thường thấy của Chuck Feeney là mặc những chiếc áo sơ mi rất cũ, uống loại rượu rẻ tiền ở một nhà hàng nhỏ, đeo đồng hồ 15 USD, đi máy bay hạng phổ thông. Vợ chồng ông không có nhà riêng và xe sang, không dùng đồ xa xỉ, chỉ thuê một căn hộ khiêm tốn như sinh viên, sống ở một khu bình dân tại San Francisco, Mỹ. Không phải ngẫu nhiên mà ông là đồng sáng lập của Duty Free Shoppers Group, trở thành nhà tiên phong về mua sắm miễn thuế trên toàn thế giới.

Thiền sư Ajahn Chah người Thái Lan từng nói: “Chánh tinh tấn và trí tuệ không phải là chuyện bên ngoài, mà là sự bền tâm tỉnh thức và tự chế ngự bên trong. Thế nên, sự bố thí, nếu được làm với ý tốt có thể đem lại hạnh phúc cho mình và cho người. Nhưng giới hạnh phải là gốc rễ thì lòng từ thiện này mới trong sáng, thanh tịnh”. Trong một cuộc trò chuyện với học sinh giỏi ở Thái Lan, Chuck Feeney cho biết ông đã học hỏi được sự bền tâm tỉnh thức từ chính Ajahn Chah, nên ngay lúc sự nghiệp kinh doanh đang rất rộng mở, ông đã âm thầm hình thành dự án “cho đi khi còn sống”, bằng cách thành lập Quỹ Atlantic Philanthropies. Đến hôm quỹ này đóng cửa vì hết tiền, khi được phóng viên phỏng vấn, Chuck Feeney ngắn gọn: “Tôi đã rất may mắn khi được chết lúc trắng tay, tôi đến cuộc đời này khi tay trắng”.

Theo Forbes thống kê, năm 2020, thế giới có 2.095 tỷ phú, giả dụ Chuck Feeney vẫn giữ lại 8 tỷ USD, ông sẽ được xếp vào vị trí khoảng 251, khá cao. Với số tiền này, nếu ông muốn “xây tượng đài” cho riêng mình thì có rất nhiều cách để thực hiện thành công, nhưng vì tỉnh thức ở tuổi “49 chưa qua, 53 đã tới”, ông đã tìm cách để đứng ngoài “danh – lợi – tình”.

Các nhà tư tưởng đương đại dự đoán số tỷ phú sẽ nhanh chóng tăng lên 5.000, rồi 10.000 trong tương lai rất gần, người giàu sẽ giàu nhanh hơn, người nghèo sẽ đông hơn. Cách “cho đi khi còn sống” của Chuck Feeney đã thành nguyên do chính để Bill Gates và Warren Buffett đứng ra thành lập Giving Pledge (Quỹ Cam kết hiến tặng) vào năm 2010, nơi kêu gọi giới nhà giàu cho đi ít nhất 50% tài sản trước khi qua đời. Đến nay, đã có hơn 210 nhà giàu ký vào danh sách của Giving Pledge. Khi nghe tin khánh kiệt hôm 14/9, nhiều người trong số này đã viết thư cảm ơn, chúc mừng Chuck Feeney đã hoàn thành được ước nguyện; với họ, Chuck Feeney đã thành tượng đài nơi tỉnh thức.

(Nội dung trong ấn phẩm Robb Report Vietnam số tháng Mười mang chủ đề “Where Dreams Come Home”)