Những “lò” đào tạo thiết kế xe hơi nổi tiếng thế giới

Khám phá bốn trường thiết kế hàng đầu tại Anh, Đức và Hoa Kỳ – bộ ba “cường quốc” trong lĩnh vực chế tạo xe.

Trong quá khứ, tính thẩm mỹ từng bị xem nhẹ trong lĩnh vực chế tạo xe cộ. Ngày nay, mọi chuyện đã khác. Cả công chúng lẫn các thương hiệu đều đang bắt đầu đánh giá cao các mẫu xe sở hữu thiết kế hoàn mỹ chứ không chỉ mang tính thực dụng đơn thuần; song song với đó là sự phát triển và tầm ảnh hưởng ngày càng sâu rộng của các chương trình đào tạo thiết kế phương tiện giao thông.

ArtCenter College of Design – Pasadena, California, Hoa Kỳ

Thành lập vào năm 1930, ArtCenter ban đầu chỉ cung cấp các khóa thiết kế công nghiệp, xuất bản và quảng cáo, trước khi chính thức giảng dạy chương trình thiết kế xe ô tô vào năm 1948 ở một cơ sở cũ tại trung tâm thành phố Los Angeles – “trái tim” của toàn bộ nền văn hóa xe hơi ở California. Theo chia sẻ của Marek Djordjevic, một giáo sư kiêm nhà thiết kế – tác giả của những đường nét thẩm mỹ trên chiếc Rolls-Royce Phantom VII, ArtCenter luôn đặt dấu ấn cá nhân làm trung tâm của quá trình thiết kế xe: “Toàn bộ chương trình đều khuyến khích các học viên thể hiện tính nguyên bản và sáng tạo cá nhân, cả về phong cách lẫn ý tưởng thiết kế”.

Những trường thiết kế hàng đầu đều gắn bó mật thiết cả về vị trí địa lý lẫn quan hệ hợp tác với studio thiết kế của các thương hiệu xe hơi. ArtCenter cũng không ngoại lệ. “Rất nhiều người hướng dẫn đều từng trực tiếp tham gia thiết kế và nắm giữ vị trí quản lý tại các studio ở Nam California. Trường giúp học viên kết nối với các chuyên gia trong ngành, tạo cơ hội phát triển quan hệ và thấu hiểu các thách thức và quá trình làm việc tại công ty”, Michelle Christensen, trưởng nhóm thiết kế ngoại thất Acura NSX thế hệ thứ hai, chia sẻ.

Là học viên tốt nghiệp vào năm 2005, Christensen cho hay ArtCenter đã truyền cho bà tinh thần chủ động thử sức chịu đựng của bản thân và duy trì sự điềm tĩnh khi đối diện với thử thách trong công việc: “Với vị trí mà tôi đang đảm nhiệm trong dự án Acura NSX, việc giữ ‘cái đầu lạnh’ trong môi trường áp lực cao là điều vô cùng quan trọng. Đây là một dự án thú vị, được tín đồ trên khắp thế giới đặc biệt mong đợi nhưng cũng có vô vàn thử thách gian nan. Chính nền học vấn đã dạy cho tôi tập trung vào mục tiêu bất chấp rào cản xung quanh”.

Hochschule Pforzheim University – Baden, Wurttemberg, Đức

Với nhiều học viên làm việc cho các tên tuổi lớn như Porsche và Mercedes-Benz, Hochschule Pforzheim là một trong những trường đại học công lập đào tạo về lĩnh vực khoa học ứng dụng hàng đầu của nước Đức. Trường tọa lạc tại Pforzheim, một thành phố ở phía bắc vùng Rừng Đen, cách không xa Stuttgart.

Là học viên tốt nghiệp khóa 1988, Steffen Köhl, giám đốc thiết kế cao cấp của Mercedes-Benz, chia sẻ: “Khi tôi bắt đầu theo học vào năm 1984, Hochschule Pforzheim nổi tiếng là nơi duy nhất đào tạo môn thiết kế ở Đức, và có lẽ là cả Lục địa già thời bấy giờ”. Trường luôn nhấn mạnh tinh thần hợp tác nhằm giúp các học viên tránh xung đột xảy ra giữa bộ phận thiết kế và kỹ thuật trong quá trình làm việc tại các công ty. Köhl cũng cho rằng chính khóa thiết kế công nghiệp của trường là nền tảng quan trọng cho sự nghiệp tương lai, giúp học viên phát triển được “bức tranh hoàn chỉnh về thiết kế và cách thức phát triển thành sản phẩm”.

College for Creative Study – Detroit, Hoa Kỳ

Tọa lạc tại trung tâm của vùng thủ phủ một thời của ngành công nghiệp xe hơi Hoa Kỳ, trường College for Creative Studies (CCS) có mối quan hệ khăng khít và cộng sinh với các nhà sản xuất ô-tô xứ cờ hoa. Ed Welburn, cựu phó chủ tịch bộ phận thiết kế toàn cầu của General Motors, từng tuyên bố: “Toàn bộ ngành công nghiệp ô tô tại đây đều phụ thuộc vào CCS”.

Tốt nghiệp vào năm 1999, từng giữ vai trò trưởng thiết kế nội thất của Ford GT thế hệ thứ 3 và hiện đang tiếp tục thiết kế chiếc Bronco sắp ra mắt, William Mangan chia sẻ rằng chính những thiết kế hoàn mỹ đã thu hút ông đăng kí vào trường: “Tôi nhớ như in trong chuyến tham quan trường, tình cờ bước vào một căn phòng tràn ngập mẫu dựng xe của lớp sơ cấp, tôi bị chinh phục ngay lập tức. Trải nghiệm đó đã giúp tôi mường tượng về chất lượng sản phẩm và quá trình giảng dạy mà mình sẽ thụ hưởng”.

Tương tự các trường dạy thiết kế khác trong bài viết, CCS cũng hợp tác với nhiều hãng xe và các tên tuổi hàng đầu trong ngành nhằm tuyển chọn và đào tạo ứng viên tài năng thông qua các cuộc thi thiết kế, các cơ hội hướng nghiệp và các chương trình tiếp cận cả học sinh trung học. Mangan chia sẻ: “Điều thực sự tạo khác biệt chính là việc các nhà thiết kế đến từ ba ‘ông lớn’ là General Motors, Ford và Chrysler đều trực tiếp đứng lớp và chia sẻ những kinh nghiệm thường nhật trong công việc”. Ngoài thiết kế xe hơi, nhiều học viên tốt nghiệp khóa Thiết kế Vật liệu & Màu sắc cũng đang làm việc cho các nhà cung cấp hàng đầu trong ngành.

Royal College of Art – London, Anh quốc

Trường Royal College of Art (RCA) nổi tiếng với khóa đào tạo thạc sĩ ngành “Chuyển động thông minh” – một chương trình được tái thiết kế và đổi tên nhằm đón đầu xu hướng phát triển của ngành xe hơi và các phương tiện nói chung. Gia nhập McLaren từ năm 2003, Giám đốc thiết kế Robert Melville cho hay, chương trình dạy anh chấp nhận sự khác biệt của mỗi người, cũng như các lời chỉ trích của họ. “Các bài học thực sự đã khai mở tâm trí tôi, chúng ta không xem xét quan điểm của người khác như một nguy cơ mà là một thử thách phải vượt qua”. Bên cạnh giáo trình chính, trường thiết lập Intelligent Mobility Design Centre, một phòng nghiên cứu đa lĩnh vực không chỉ tập trung vào thiết kế xe cộ mà còn giải quyết các vấn đề liên quan đến xã hội. “Công nghệ tự hành đang thay đổi căn bản ngành công nghiệp, và nó sẽ tác động đến quá trình thiết kế phương tiện. Vì vậy, bạn phải luôn duy trì và ‘mài giũa’ các kỹ năng thiết kế truyền thống”.

Với Melville, suy nghĩ sáng tạo vượt ra khỏi khuôn khổ truyền thống có ý nghĩa vô cùng quan trọng: “Mọi trường thiết kế đều đặt ra các tiêu chuẩn cao, đào tạo các kỹ năng cơ bản như sử dụng phần mềm 2D và 3D. Vì vậy, để thực sự nổi bật trong công việc, học viên phải có tư duy ‘khác biệt’ – học cách nhận biết và giải quyết vấn đề theo một góc nhìn mới mẻ nhằm mang đến giải pháp ưu việt hơn. Điều này đặc biệt quan trọng khi tiêu chí ‘tậu’ xe của khách hàng ngày một thay đổi và tiến hóa với tốc độ chóng mặt”. Theo Melville, điều quan trọng nhất anh lĩnh hội được trong suốt thời gian theo học tại RCA chính là cách hình thành ý tưởng & cách trình bày câu chuyện về thiết kế của mình.