Vào tháng 7 vừa qua, tại Concourse Skyline Penthouse, Robb Report đã tổ chức chương trình talkshow về chủ đề đầu tư vào nghệ thuật với các khía cạnh liên quan đến bí quyết sưu tập, cách thức tìm hiểu món đồ đầu tư và giá trị của bộ sưu tập.

Các tham luận viên bao gồm Mae Anderson, Chủ tịch của Art Outreach Singapore; Audrey Yeo, nhà sáng lập Phòng triển lãm nghệ thuật Yeo Workshop và Valter Spano, giám đốc của Partners & Mucciaccia.
Tồn tại những mô hình mua tác phẩm nghệ thuật nào mà quý vị nhận thấy được trong cộng đồng các nhà sưu tập nghệ thuật Singapore?
Mae Anderson (MA): Tôi quảng bá nghệ thuật cho cộng đồng khán giả phi nghệ thuật. Người dân ở đây có xu hướng mua các món đồ nghệ thuật theo cảm xúc, tức là để cảm xúc dẫn dắt, và các quyết định mua của họ thường là bốc đồng. Họ xuống tiền khi giá trị của mỗi tác phẩm nghệ thuật nằm trong phạm vi năm con số, và có xu hướng ưu tiên những tác giả tên tuổi. Thị trường ở đây rất tham vọng, và chúng tôi đang kết nối với lớp khách hàng giàu có thuộc thế hệ thứ nhất và thứ hai. Các nhà sưu tập ở đây không thực sự mua tác phẩm nghệ thuật từ các nghệ sĩ mới nổi hoặc trung niên.
Audrey Yeo (AY): Thú vị là Yeo Workshop lại tập trung vào các nghệ sĩ mới nổi. Là một phòng trưng bày non trẻ, nhưng chúng tôi có những khách hàng là các nhà sưu tập dày dạn kinh nghiệm. Chúng tôi bán tác phẩm cho các quỹ, viện bảo tàng và gia đình. Khách hàng đến với chúng tôi thường là những người đã sở hữu các tác phẩm nghệ thuật blue chip, do đó, họ muốn tìm kiếm thứ gì đó khác biệt. Là những người am tường nghệ thuật, họ không cần phải theo dõi các nghệ sĩ tên tuổi. Chúng tôi thường xuyên tư vấn cho khách hàng của mình về các nghệ sĩ mới mà chúng tôi có. 30% doanh thu của chúng tôi đến từ nghệ thuật truyền thông mới, bao gồm nghệ thuật âm thanh và video.

Nếu có ý định sở hữu một bộ sưu tập nghệ thuật hoàn toàn cho mục đích đầu tư, thì nên đầu tư vào cái gì?
MA: Tranh sơn dầu vẫn là một trong những phương án an toàn nhất để đầu tư. Nếu có thể, hãy thử nghiên cứu các nghệ sĩ hiện đại (tác giả của các bức tranh sơn dầu), bởi tác phẩm của họ thường có giá trị. Các khổ tranh lớn hơn sẽ giúp bạn bán tốt hơn, tác phẩm nghệ thuật có kích thước trên một mét thường sẽ dễ bán hơn.
Mức giá thế nào là đủ để trả cho một họa sĩ mới bước vào sân chơi này?
AY: Tranh sơn dầu của sinh viên mới tốt nghiệp thường có giá khoảng 2.000 USD. Bạn có thể dễ dàng kiểm tra giá bởi giá cả trên thị trường cũng khá khách quan.
Làm thế nào để kiểm tra giá tác phẩm của các nghệ sĩ đã trưởng thành trong nghề?
AY: Đó là công việc của các chuyên gia phòng trưng bày và bạn có thể hỏi họ tại sao tác phẩm này lại có mức giá như vậy. Các yếu tố như phương tiện nghệ thuật, hồ sơ của nghệ sĩ, số lượng bảo tàng trưng bày tác phẩm của nghệ sĩ và tên tuổi phòng trưng bày đại diện cho nghệ sĩ … cũng cần được xem xét.

Làm thế nào để chứng minh mức giá của tác phẩm cho một nhà sưu tập mới bắt đầu vào nghề?
Valter Spano (VS): Nhiều người có thể mua giày, xe hơi hoặc túi xách với giá vài trăm nghìn USD và nghĩ rằng nó có giá trị, mặc dù hầu hết các sản phẩm sẽ mất giá. Nhưng khi nói đến tranh, họ có cảm giác như đang quyết định một thương vụ quan trọng trong cuộc đời mình. Họ nghĩ, «mình sẽ kiếm được bao nhiêu tiền vào ngày mai?» Như vậy, tôi khuyên khách hàng luôn mua món đồ nghệ thuật với ý định đầu tư sinh lời, nhưng bạn vẫn cần nhìn ngắm bức tranh và thưởng thức nó.
Tại sao cần có một chuyên gia phòng trưng bày, khi thông tin đã có sẵn trực tuyến?
MA: Một bộ sưu tập tốt có giá trị hơn nhiều so với các tác phẩm riêng lẻ. Và đó chính xác vì sao bạn cần đến gallerist. Bạn muốn họ hiểu quan điểm của mình, trở thành chuyên gia thẩm định đồng thời là người truyền tải kiến thức và thông tin chuyên môn cho khách hàng.

Làm thế nào để làm việc với các khách hàng, những người muốn biết liệu một tác phẩm nghệ thuật cụ thể có phù hợp với không gian căn phòng hay không?
AY: Chúng tôi là các chuyên gia lịch sử nghệ thuật và không phải là nhà trang trí nội thất nên điều này có thể khá thú vị. Chúng tôi làm việc với các nhà thiết kế nội thất và các chuyên gia này là những người giúp đưa ra lời khuyên tốt nhất. Đôi khi, tôi làm việc với các chuyên gia tư vấn nghệ thuật đại diện cho các nhà sưu tập, thay vì chính các nhà sưu tập.
Liệu trí tuệ nhân tạo sẽ tiếp quản việc mua bán nghệ thuật?
MA: Đối với những nhà sưu tập nghiêm túc, trong khi các thuật toán và công nghệ có thể giúp tăng doanh số, thì bạn sẽ vẫn muốn có được kiến thức chuyên môn cùng nhiều yếu tố khác mà máy móc không thể thay thế. Rất nhiều nghệ sĩ trẻ cũng sử dụng kênh bán hàng trực tuyến để bán tranh. Nhưng làm thế nào để định giá các tác phẩm? Rõ ràng, máy móc không thể thay thế con người ít nhất ở điểm này.
AY: Chúng tôi cũng đã chứng kiến một anh chàng xuất hiện ở các phòng trưng bày để chào bán công nghệ thực tế ảo. Thành thật mà nói, VR là rất thực tế. Và mặc dù nhiều người nhìn thấy các tác phẩm của chúng tôi trên mạng nhiều hơn so với tại phòng trưng bày, tôi có thể nói rằng chúng tôi có những bức ảnh đẹp. Nhưng một hãng đấu giá lớn đã gặp rắc rối vì điều đó vì hình ảnh trong danh mục của họ đẹp hơn tác phẩm nghệ thuật gốc. Tôi đích thân đứng cạnh các máy in để kiểm tra màu sắc và đảm bảo rằng màu in trong danh mục của chúng tôi là chính xác so với tác phẩm nghệ thuật gốc.

Ông có lời khuyên nào cho những người đang muốn đầu tư vào lĩnh vực nghệ thuật?
VS: Bất kể đó là đầu tư hay sưu tập vì đam mê, thì điều quan trọng nằm ở ba lưu ý sau. Trước hết, hãy mua những gì bạn thích. Một ngàn người có thể xem một bức tranh và bạn sẽ nhận được một ngàn phản ứng khác nhau. Thứ hai, hãy biết mức ngân sách của bạn. Hãy bắt đầu ở cấp độ mà bạn có thể cảm thấy thoải mái. Thứ ba, đừng bốc đồng. Hãy nghiên cứu lai lịch tác phẩm đồng thời tìm hiểu thêm về họa sĩ, và thậm chí cả các phòng trưng bày đại diện cho anh ta.
MA: Cho dù bạn là một nhà sưu tập nghiệp dư hay dày dạn kinh nghiệm, thì hội chợ nghệ thuật là nơi bạn cần đến. Ở châu Á, đó là Art Basel Hong Kong và các hoạt động bên lề. Hội chợ Nghệ thuật Dubai cũng trưng bày các bộ sưu tập khá tốt và tập trung vào thiết kế. Tuần lễ nghệ thuật tại Singapore lại là một nơi lý tưởng để bắt đầu. Tuy nhiên, mối quan hệ với chuyên gia phòng trưng bày đóng vai trò tối quan trọng đối với bộ sưu tập của bạn.
Còn bộ sưu tập cá nhân của ông thì sao? Là những tác phẩm được mua như một khoản đầu tư?
VS: Không đâu, tôi thích mọi tác phẩm nghệ thuật mà mình có. Tôi yêu thích những gì mình đã bỏ tiền để mua.
AY: Tôi không đại diện cho bất kỳ nghệ sĩ nào mà mình đã mua tranh từ họ. Tôi sưu tập những gì mình thích. Nó khác biệt khi liên quan đến kinh doanh, bởi tôi là người có trách nhiệm với những nhà sưu tập.
MA: Tôi thì mua theo cảm xúc. Tôi mua các tác phẩm nghệ thuật mà mình thích, để đánh dấu những kỷ niệm khi kết hôn, thời khắc chào đón đứa con hoặc những câu chuyện thú vị về nơi mình đến. Bạn cần phải trải qua điều đó trước khi trở nên thoải mái hơn với tác phẩm nghệ thuật và cả những gì bạn muốn bán.